IT และ Social Media เปลี่ยนชีวิตเราอย่างไร

โดย

• Dr. Richard Baraniuk, Victor E. Cameron Professor ด้านวิศวกรรมไฟฟ้าและคอมพิวเตอร์ ผู้ก่อตั้งและผู้อำนวยการการศึกษา แบบไร้พรมแดน Connexions and OpenStax College มหาวิทยาลัยไรซ์
• ฮวัง แด ยุน (แดริน) ผู้จัดการของไลน์ แห่ง ไลน์ พลัส คอร์ปอเรชั่น และ หัวหน้าฝ่ายงานขายและปฏิบัติการ ไลน์ ประเทศไทย

ความท้าทายทางการศึกษาในปัจจุบันมาจากการมุ่งพัฒนาด้านต่างๆ อย่างฉาบฉวยและไม่มีประสิทธิภาพที่ยั่งยืน การรวมตัวกันของแนวคิดและทฤษฎีต่างๆ ที่มีความแตกต่าง และหลากหลายแต่ไม่ได้มีการคัดกรอง และการพัฒนาระบบ แบบระบบเดียวแล้วถูกนำมาลอกเลียน หรือนำใช้กับทุกอย่างโดยไม่คำนึงถึงการปรับปรุงหรือปรับเปลี่ยนให้สอดคล้อง กับความแตกต่างด้านบริบทหรืออื่นๆ ใดทั้งสิ้น ซึ่งความท้าทายที่กล่าวมาทั้งหมดต่างส่งผลให้เกิดภาวะกดดันทางการพัฒนาทั้งสิ้น

เทคโนโลยีมีบทบาทสูงในการเปลี่ยนทัศนคติที่เรามีต่อการศึกษา โดยเฉพาะอย่างยิ่งการสร้างความท้าทายใหม่ๆ ให้กับผู้เรียนซึ่งกำลังตกอยู่ในสภาวะขาดความท้าทาย ทำให้เกิดความเบื่อ และล้าในการเรียนรู้ในสิ่งที่ตนไม่มีความสนใจ อย่างแท้จริง โดยปัญหาด้านความท้าทายทางการเรียนรู้ในยุคปัจจุบันมีสาเหตุจากปัจจัยหลัก 4 ประการ คือ ความไม่มีคุณภาพของเนื้อหาและขั้นตอนการพัฒนาหนังสือเรียนและแบบเรียน ความไม่ประสานสอดคล้องกันของแต่ละรายวิชา การผลิตสื่อการเรียนรู้แบบไม่คำนึงถึงความหลากหลายและความต้องการพิเศษของผู้เรียนเป็นรายบุคคล และการเข้าไม่ถึงสื่อการเรียนรู้เนื่องด้วยต้นทุนการผลิตที่สูงส่งผลให้สื่อที่ดีมีราคาสูง

การแก้ไขปัญหาดังกล่าวสามารถทำได้ด้วยการสร้างเครือข่ายใน 2 ลักษณะ คือ เครือข่ายความรู้ที่ใช้ความรู้มาเป็นแกนนำของการสร้างเครือข่าย และเครือข่ายของผู้รู้ที่แกนนำเครือข่ายอยู่กับบุคคล ซึ่งเครือข่ายดังกล่าวก่อให้เกิดปรากฏการณ์ที่เรียกว่า การศึกษาแบบเปิดขึ้น โดยมีองค์ประกอบที่เกื้อหนุน 2 ประการ คือ เทคโนโลยี ที่ถูกใช้ในการคลี่เนื้อหาในแต่ละรายวิชาแล้วนำมาประกอบกันเป็นองค์ความรู้ใหม่ที่ สอดคล้องกับบริบท และความต้องการของผู้เรียน และทรัพย์สินทางปัญญา ที่ต้องง่ายต่อการ ทำความเข้าใจและปลอดภัยต่อการแบ่งปันความรู้ในรูปแบบต่างๆได้อย่างเหมาะสม โดยตัวอย่างของระบบการศึกษา แบบเปิดที่เห็นเป็นรูปร่างแล้ว เช่น Wikipedia, Connexions, Merlot, Sylvula, Open Courseware (OCW) Consortium, Open Education Resources (OER), MIT Open Courseware เป็นต้น

ตัวอย่าง ของการสร้างความเชื่อมโยงด้วยเทคโนโลยีได้อย่างประสบความสำเร็จในระยะเวลาอันรวดเร็วคือ บริษัท LINE, Inc. ซึ่งปัจจุบันมีผู้ใช้แอพพลิเคชั่น LINE แล้วกว่า 300 ล้านคนทั่วโลก ในระยเวลาเพียง 27 เดือน โดยเฉพาะใน ประเทศไทยมียอดผู้ใช้อยู่ถึง 20 ล้านคน กระแสการสร้างความเชื่อมโยงระหว่างผู้ใช้แอพพลิเคชั่น LINE ได้ขยายวงกว้าง ออกไปยังกลุ่มที่นอกเหนือจากกลุ่มเพื่อนที่ใช้ LINE ในการติดต่อสื่อสารระหว่างกัน ไปยังการใช้ LINE ในการสื่อสาร ระหว่างองค์การธุรกิจกับกลุ่มลูกค้าของตน ปัจจุบันมีองค์กรธุรกิจในประเทศไทยที่ใช้บริการของ LINE ในการสร้างความ สัมพันธ์กับลูกค้าแล้วกว่า 35 แห่ง ซึ่งผลของการดำเนินการเป็นที่น่าพอใจมาก โดยดูได้จากสถิติการใช้บริการซ้ำอย่าง ต่อเนื่องที่สูงถึงร้อยละ 80 เลยทีเดียว

อิทธิพลของ LINE ต่อโลก Social Media มีสูงมาก เพราะ LINE ดำรงตนเสมือนเป็นทั้งเครื่องมือการสื่อสาร กระบวนการสื่อสาร และช่องทางการสื่อสารให้กับทุกคน และสิ่งที่ LINE ทำได้ดีมากและเป็นที่นิยมของผู้ใช้ คือ ความสามารถในการก่อให้เกิดความผูกพันกันทางจิตใจระหว่างผู้ใช้ด้วยกันเองไม่ว่าจะอยู่ในสถานะใดก็ตาม ในเชิงการตลาด และการประชาสัมพันธ์ LINE เป็นผู้สร้างความสัมพันธ์ระหว่างบริษัทและลูกค้าในมิติที่ไม่เคยเป็นมาก่อน นั่นคือมีการสื่อสารถึงอารมณ์และความรู้สึกในฐานะของผู้ผลิตและผู้บริโภคกันอย่างลึกซึ้งกว่าที่เคยเป็นมา