OKMD ร่วมกับนิทรรศน์รัตนโกสินทร์ จัดกิจกรรมเปิดกล้อง ท่องกรุง (รัตนโกสินทร์) ครั้งที่ 3

2 - 4 เมษายน 2568 นิทรรศน์รัตนโกสินทร์  - สำนักงานบริหารและพัฒนาองค์ความรู้ (องค์การมหาชน) หรือ OKMD ร่วมกับ นิทรรศน์รัตนโกสินทร์ สำนักงานทรัพย์สินพระมหากษัตริย์ จัดโครงการ “เปิดกล้อง ท่องกรุง (รัตนโกสินทร์) ครั้งที่ 3" โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาศักยภาพของเด็กและเยาวชนระดับมัธยมศึกษาที่สนใจและมีใจรักในการถ่ายภาพ รวมถึงการเขียนเล่าเรื่องในรูปแบบสารคดี ซึ่งการบ่มเพาะองค์ความรู้ด้านการถ่ายภาพและการเขียนเชิงสารคดีครั้งนี้ ได้รับเกียรติจากวิทยากรที่มากด้วยประสบการณ์และความเชี่ยวชาญ เพื่อมอบความรู้ให้กับเยาวชนที่สนใจเข้าร่วมกิจกรรม ตั้งแต่วันที่ 2 - 4 เมษายน 2568 ที่ผ่านมา โดยมีเยาวชนสนใจเข้าร่วมกิจกรรมเป็นจำนวน 31 คน จากการประกาศรับสมัคร และผ่านกระบวนการคัดเลือก

วิทยากรผู้เชี่ยวชาญด้านการถ่ายภาพและการเขียน นำทีมโดย 
1. อ.จุลภัสสร พนมวัน ณ อยุธยา ผู้เชี่ยวชาญทางประวัติศาสตร์
2. อ.จุฬวิศว์ ศานติพงศ์ ผู้เชี่ยวชาญเทคนิคการถ่ายภาพ
3. อ.สงคราม โพธิ์วิไล  ผู้เชี่ยวชาญเทคนิคการถ่ายภาพ
4.อ.ณรงค์ฤทธิ์ ยงจินดารัตน์ ผู้เชี่ยวชาญในงานเขียน นามปากกา “ปะการัง”
5. อ.วัชระ ทองนาค  ผู้เชี่ยวชาญในงานเขียนสารคดีและการลงพื้นที่

ตลอด 3 วันของการจัดกิจกรรม ประกอบด้วย 3 องค์ความรู้หลัก ได้แก่ 1.ความรู้ด้านประวัติศาสตร์รอบเกาะรัตนโกสินทร์ 2.เทคนิคการถ่ายภาพ 3.ความรู้ด้านงานเขียนและการเตรียมความพร้อมในการลงพื้นที่ องค์ความรู้ที่น้อง ๆ ได้รับจากการฟังบรรยาย ได้ถูกนำมาประยุกต์ใช้กับกิจกรรมการลงพื้นที่สำรวจรอบเกาะรัตนโกสินทร์ในวันสุดท้าย โดยมีโจทย์ให้น้องๆ ได้เข้าร่วมสนุกกับการจัดประกวด “1 ภาพถ่าย 1 การเล่าเรื่อง” ให้สะท้อนความเป็นมาหรือความเชื่อมโยงของเรื่องราวเข้ากับสถานที่ โดยแบ่งเป็น 5 กลุ่มสถานที่ ดังนี้
- วัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามราชวรมหาวิหาร
- วัดราชนัดดารามวรวิหาร 
- วัดบวรนิเวศราชวรวิหาร
- วัดสระเกศราชวรมหาวิหาร
- วัดสุทัศนเทพวรารามราชวรมหาวิหาร

สำหรับการถ่ายทอดองค์ความรู้ด้านการถ่ายภาพและงานเขียนซึ่งเป็นหัวใจสำคัญตลอดการจัดกิจกรรม เริ่มต้นที่การปูพื้นองค์ความรู้ด้านประวัติศาสต์กรุงรัตนโกสินทร์ ผนวกเข้ากับเทคนิคการถ่ายภาพ เพื่อการสื่อสารและการเล่าเรื่องได้อย่างมีประสิทธิภาพ ในหัวข้อ “ประวัติศาสตร์กรุงรัตนโกสิทร์” และ “Landmark บนเกาะรัตนโกสินทร์” โดย อ.จุลภัสสร พนมวัน ณ อยุธยา

ในด้านเทคนิคการถ่ายภาพ นำทีมโดย อ.สงคราม โพธิ์วิไล และ อ.จุฬวิศว์ ศานติพงศ์ ได้นำเสนอเทคนิคและประสบการณ์การถ่ายภาพ พร้อมบรรยายถึงการจัดองค์ประกอบและตำแน่งของภาพถ่าย เทคนิคการใช้กล้องในแต่ละชนิด เทคนิคการใช้สัดส่วนในการถ่ายภาพ รวมไปถึงการใช้สีและองค์ประกอบศิลป์ในการเล่าเรื่อง

การเล่าเรื่อง (Storytelling) อีกศาสตร์และศิลป์ในการสื่อ 'สาร' จากผู้ส่งสารไปยังผู้รับสาร ซึ่งมีหลากหลายวิธีการ และ “การเขียน” เป็นหนึ่งในวิธีการที่มีพลังมหาศาลในการทำให้ผู้รับสารสามารถเข้าถึงอารมณ์และความรู้สึกนึกคิดของผู้ส่งสารได้ อ.ณรงค์ฤทธิ์ ยงจินดารัตน์ หรือในนามปากกา “ปะการัง” จึงได้มอบเครื่องมือและอาวุธทางภาษาให้น้อง ๆ ผู้เข้าร่วมกิจกรรม ได้นำมาฝึกฝน พัฒนา และใช้ในการบรรยายผลงานของตนเองตามเรื่องราวที่ต้องการสื่อสารได้อย่างมีประสิทธิภาพ พร้อมทั้งสร้างความเข้าใจในคุณลักษณะของงานเขียนแต่ละประเภท

อีกหนึ่งทักษะที่สำคัญสำหรับการทำกิจกรรมครั้งนี้ คือ “การลงพื้นที่และการสัมภาษณ์” อ.วัชระ ทองนาค ผู้คร่ำหวอดและมากประสบการณ์ในการทำงานด้านสารคดี ได้บอกเล่าประสบการณ์การทำงานในสถานการณ์จริง ว่าการลงพื้นที่จะต้องพบเจอกับอะไร เจอสภาพแวดล้อมในลักษณะไหนบ้าง พร้อมกับแนะนำเทคนิคในการลงพื้นที่และเทคนิคการสัมภาษณ์ ทำอย่างไรเราถึงจะได้เนื้อหามาใช้งานแบบไม่ผิดเพี้ยน โดยใช้ความจริงใจในการสื่อสารและเข้าถึงผู้ให้ข้อมูล

กิจกรรมการลงพื้นที่ ไม่เพียงฝึกทักษะด้านการถ่ายภาพ แต่ยังเป็นโอกาสที่ช่วยให้เด็กๆ ได้มองเห็นและเข้าใจมุมมองของสถานที่เหล่านั้นในมิติใหม่ ผ่านการถ่ายภาพด้วยเทคนิคจากวิทยากร การสัมภาษณ์ผู้คนในชุมชนแวดล้อม และการสังเกตสิ่งรอบตัว โดยในช่วงท้ายของโครงการหลังจากลงพื้นที่ถ่ายภาพ เป็นเซสชันการนำเสนอ “1 ภาพถ่าย 1 การเล่าเรื่อง” และการแลกเปลี่ยนประสบการณ์ที่ได้จากการเข้าร่วมกิจกรรมครั้งนี้ โดยทุกคนที่เข้าร่วมกิจกรรมต่างได้รับประสบการณ์การเรียนรู้ที่สนุก มีความสุข พร้อมทั้งได้รับเทคนิคต่างๆ ในการถ่ายภาพ การเขียนเล่าเรื่องเชิงสารคดี และการนำเสนอในรูปแบบ Storytelling รวมทั้งคำแนะนำเพิ่มเติมจากวิทยากร ที่สามารถนำไปใช้ได้จริงและต่อยอดทักษะต่างๆ ได้ในอนาคต