OKMD กระตุกต่อมคิด สำนักงานบริหารและพัฒนาองค์ความรู้ - Opportunity for All
กระตุกต่อมคิด เพื่อพัฒนาความคิด เพิ่มความรู้ สร้างสรรค์ภูมิปัญญา

งานปักลูกเดือยภูมิปัญญาบนผ้าทอกะเหรี่ยง

11444 | 6 กรกฎาคม 2560
ชาวกะเหรี่ยงมีภูมิปัญญาด้านการทอผ้าจนเป็นวัฒนธรรมประจำเผ่า เป็นเอกลักษณ์ของชาวกะเหรี่ยงที่ผู้หญิงทุกคนต้องทอผ้าให้คนในครัวเรือนใส่ และเป็นองค์ความรู้ที่ได้รับการถ่ายทอดจากรุ่นสู่รุ่น

เดิมเครื่องนุ่งห่ม เครื่องแต่งกายของชนเผ่า จะเป็นแบบดั้งเดิม ไม่มีลวดลาย สีสัน เช่น เสื้อเม็ดเดือย, ผ้าถุง แม้ว่าจะมีการเปลี่ยนแปลงไป มีการนำไหมประดิษฐ์มาดัดแปลงและตกแต่งลวดลายให้มีความทันสมัย แต่ยังคงความเป็นเอกลักษณ์และสะท้อนถึงความเชื่อของชนเผ่า ลวดลายบนผืนผ้าทอกะเหรี่ยง จะมีทั้งลวดลายที่มาจากการทอ การทอยกดอก การปักด้วยเส้นด้ายที่หลากสี การปักด้วยลูกเดือย 

การปักลูกเดือยประดับชายเสื้อผู้หญิง จะใช้วิธีปักหลังจากเย็บผ้าประกอบเข้าไป หลังจากการทอผ้าเป็นผืนแล้ว โดยร้อยลูกเดือยเข้ากับเส้นด้ายขวางระหว่างด้ายยืน โดยให้ลูกเดือยลอยตัวอยู่บนผืนผ้า และบางครั้งมีการผสมร่วมกันระหว่างการปักลสยจากด้ายสลับลูกเดือย

 กระบวนการผลิต ประกอบด้วย 2 ขั้นตอน ได้แก่
  1. ขั้นการผลิต ประกอบด้วย จัดหาวัสดุ /อุปกรณ์ ออกแบบร่างวาดลายลูกเดือยบนกระดาษ ดำเนินการปักลูกเดือยตามร่างที่วาดไว้ ตรวจสอบผลงานและความเรียบร้อย
  2. ขั้นการตลาด ได้แก่ ติดป้ายราคา อธิบายเรื่องราว ความหมายและความเชื่อของลาย ประชาสัมพันธ์ นำเสนอชิ้นงาน
แนวคิดการต่อยอดจากงานปักลูกเดือย ภูมิปัญญาบนผ้าทอกะเหรี่ยง สามารถนำผ้าที่ปักลูกเดือยไปพัฒนาเป็นผลิตภัณฑ์อื่นๆ เช่น ปกหนังสือ ที่คาดผม เข็มขัด กำไรข้อมือ โดยเฉพาะอย่างยิ่งการขายผลิตภัณฑ์พร้อมเรื่องราววิถีชีวิตของชาวกะเหรี่ยงที่อยู่ร่วมกับธรรมชาติที่ถูกถ่ายทอดเป็นวัฒนธรรม



ดาวน์โหลดเอกสาร (pdf ขนาด 19005.87 KB)

ความรู้กินได้อื่นๆ

ช่างตัดเสื้อไต

ช่างตัดเสื้อไต

ชุดไตเป็นเครื่องแต่งกายที่มีศิลปะ แสดงถึงความมีเอกลักษณ์ทางวัฒนธรรมสืบทอดกันมาตั้งแต่บรรพบุรุษของชาวไตหรือชาวไทใหญ่
 ช่างตัดชุดเกบาย่า

ช่างตัดชุดเกบาย่า

เคบาย่า (Kebaya) เป็นชุดที่แสดงถึงวัฒนธรรมการแต่งกายของสตรีชาวสตูลที่ยังคงสืบทอดจนถึงปัจจุบัน ได้รับอิทธิพลจากประเทศอินโดนีเซียและมาเลเซีย
งานปักลูกเดือยภูมิปัญญาบนผ้าทอกะเหรี่ยง

งานปักลูกเดือยภูมิปัญญาบนผ้าทอกะเหรี่ยง

เสื้อปักลายลูกเดือยถือเป็นเอกลักษณ์ของคนในพื้นที่ ถึงแม้ไม่ได้เป็นชนเผ่ากะเหรี่ยงแต่คนในพื้นที่ก็จะใส่เสื้อกะเหรี่ยงร่วมในงานและพิธีสำคัญต่างๆ
อาหารว่างไทใหญ่

อาหารว่างไทใหญ่

อาหารว่างไทใหญ่ ขนมไทใหญ่ หรือขนมไต ส่วนใหญ่เป็นขนมที่ทำจากแป้งและน้ำตาล มีรสชาติหวาน หอมและมัน ให้พลังงานสูง

ศูนย์ความรู้กินได้