OKMD กระตุกต่อมคิด สำนักงานบริหารและพัฒนาองค์ความรู้ - Opportunity for All
กระตุกต่อมคิด เพื่อพัฒนาความคิด เพิ่มความรู้ สร้างสรรค์ภูมิปัญญา

ข้าวแต๋นน้ำแตงโม

52316 | 19 ตุลาคม 2560
          ข้าวแต๋น (Kaotan) เป็นขนมพื้นบ้านหรืออาหารว่างของชาวภาคเหนือในประเทศไทย ที่แสดงออกถึงเอกลักษณ์และภูมิปัญญาพื้นบ้าน  แสดงถึงวัฒนธรรมของชาวพื้นเมืองที่บริโภคข้าวเหนียวเป็นอาหารหลัก  ข้าวแต๋นมีรสชาติที่อร่อยโดดเด่น คือ  หวาน หอม กรอบและอร่อย สามารถใช้เป็นของว่างในการต้อนรับแขกในงานบุญเกือบทุกที่  เป็นผลิตภัณฑ์ที่รับประทานง่ายและกรอบอร่อย ที่สำคัญไม่มีคอเลสเตอรอล มีโปรตีน คาร์โบไฮเดรต และโซเดียมที่จำเป็นต่อร่างกาย การผลิตข้าวแต๋นเพื่อจำหน่ายแก่คนในท้องถิ่น นักท่องเที่ยว และส่งไปขายทั่วประเทศและต่างประเทศ สามารถสร้างรายได้และลดรายจ่ายแก่ครอบครัวและชุมชน
          ข้าวแต๋น (Kaotan) เป็นขนมพื้นบ้านหรืออาหารว่างของชาวภาคเหนือในประเทศไทย ที่แสดงออกถึงเอกลักษณ์และภูมิปัญญาพื้นบ้านของชาวพื้นเมืองที่บริโภคข้าวเหนียวเป็นอาหารหลัก วิธีทำก็ง่ายโดยนำข้าวนึ่งมากดใส่พิมพ์แล้วเอามาตากแดดให้แห้ง นำไปทอด จากนั้นราดด้วยน้ำอ้อยแล้วนำมาบริโภค ข้าวแต๋นมีรสชาติที่อร่อยโดดเด่นคือ หวาน หอม กรอบและอร่อย สามารถใช้เป็นของว่างในการต้อนรับแขกในงานบุญเกือบทุกที่ เป็นผลิตภัณฑ์ที่รับประทานง่ายและกรอบอร่อย ที่สำคัญไม่มีโคเรสเตอรอล มีโปรตีน คาร์โบไฮเดรต และโซเดียมที่จำเป็นต่อร่างกาย การผลิตข้าวแต๋นเพื่อจำหน่ายแก่คนในท้องถิ่น นักท่องเที่ยว และส่งไปขายทั่วประเทศและต่างประเทศสามารถสร้างรายได้และลดรายจ่ายแก่ครอบครัวและชุมชน
          ข้าวแต๋นน้ำแตงโมมีการผลิตมากที่สุดที่ชุมชนหมู่บ้านทุ่งม่านเหนือ ตำบลบ้านเป้า อำเภอเมือง จังหวัดลำปาง จนเป็นที่รู้จักกันในนาม “หมู่บ้านข้าวแต๋น” ประกอบด้วยกลุ่มผลิตข้าวแต๋นที่สำคัญ 2 กลุ่ม ได้แก่ กลุ่มข้าวแต๋นบุญทวี มีสมาชิกประมาณ 50 ครอบครัว เริ่มดำเนินการเมื่อปี 2543 ปัจจุบันมีผลิตภัณฑ์วางจำหน่ายทั้งในประเทศและต่างประเทศ เช่น มาเลเซียและไต้หวัน อีกกลุ่มหนึ่งคือ กลุ่มข้าวแต๋นแม่บัวจันทร์ เป็นการรวมตัวของกลุ่มแม่บ้านเกษตรกรบ้านทุ่งม่านเหนือ เริ่มดำเนินการเมื่อปี 2538 ปัจจุบันมีส่วนแบ่งตลาดในประเทศถึงร้อยละ 80 และส่งออกไปต่างประเทศถึง 27 ประเทศในเอเชีย ยุโรป และอเมริกา

       ขั้นตอนการผลิตข้าวแต๋นน้ำแตงโม ประกอบด้วย 3 ขั้นตอน ดังนี้
  1. ขั้นตอนการทำแผ่นแห้ง แช่ข้าวเหนียว 1 คืน นึ่งให้สุก ผึ่งให้เย็น คลุกเคล้าให้เข้ากันกับน้ำแตงโมที่ผสมกับน้ำอ้อยผง เกลือป่นและน้ำเปล่า แล้วกดลงในพิมพ์และตากแดดในแผงมุ้งลวด
  2. ขั้นตอนการทอด ทอดแผ่นแห้งในน้ำมันที่ร้อนจัด เมื่อสุกได้ที่ตักใส่ภาชนะเพื่อทิ้งให้เย็น
  3. ขั้นตอนการแต่งหน้า ราดหน้าข้าวแต๋นที่ทอดแล้วด้วยน้ำตาลปี๊บที่เคี่ยวรวมกับน้ำอ้อย รอให้เย็นแล้วบรรจุใส่ถุง
อาชีพการผลิตข้าวแต๋นน้ำแตงโมสามารถพัฒนาต่อยอดได้อีกมากมาย เช่น ออกแบบบรรจุภัณฑ์ให้ทันสมัย เพิ่มประวัติของจังหวัดลำปาง ขั้นตอนการทำ ภาษาไทย จีน อังกฤษ ออกแบบผลิตภัณฑ์ให้มีรสชาติหลากหลาย เช่น รสชีส รสสาหร่าย รสบาร์บีคิว ออกแบบการบริโภคเพิ่มเติม เช่น กินกับน้ำสลัดสมุนไพร เป็นต้น




ดาวน์โหลดเอกสาร (pdf ขนาด 7175.36 KB)

ความรู้กินได้อื่นๆ

Box Set อาหารพื้นเมืองน่าน

Box Set อาหารพื้นเมืองน่าน

Box Set อาหารพื้นเมืองน่าน จะตอบสนองกลุ่มคนรุ่นใหม่เมืองน่านที่ต้องการความรวดเร็วและสะดวกสบาย
ขนมงานบุญ เมืองน่าน

ขนมงานบุญ เมืองน่าน

ขนมงานบุญเป็นเอกลักษณ์และวัฒนธรรมท้องถิ่น ขนมแต่ละชนิดมีเรื่องราวความเป็นมา ความประณีตวิจิตรบรรจงในรูปลักษณ์  
ข้าวแต๋นน้ำแตงโม

ข้าวแต๋นน้ำแตงโม

ข้าวแต๋นเป็นขนมพื้นบ้านหรืออาหารว่างของชาวภาคเหนือในประเทศไทย ที่แสดงออกถึงเอกลักษณ์และภูมิปัญญาพื้นบ้าน
สารพัดเมนูแปรรูปเห็ด

สารพัดเมนูแปรรูปเห็ด

เห็ดเป็นอาหารที่มีคุณประโยชน์ต่อสุขภาพเป็นที่ต้องการของผู้บริโภคแต่มีอายุค่อนข้างสั้นจึงต้องแปรรูปเพื่อเพิ่มมูลค่า

ศูนย์ความรู้กินได้